«Στο πρώτο της πάθος, μια γυναίκα αγαπά τον αγαπημένο της, στη συνέχεια το μόνο που αγαπά είναι αγάπη» Lord Byron

Ρομαντικός, αντισυμβατικός, αμφιλεγόμενος, παραμένει μέχρι σήμερα μια προσωπικότητα που δημιουργεί έντονες συζητήσεις και συναισθήματα, αντίστοιχα του τρόπου όπου έζησε κι έγραψε. Ο Τζορτζ Γκόρντον Μπάιρον, 6ος Βαρόνος Μπάιρον, που γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 1788 και πέθανε στις 19 Απριλίου 1824), έμεινε γνωστός στην Ελλάδα ως Λόρδος Βύρων (αγγλ. George Gordon Byron, 6th Baron Byron) και ήταν Άγγλος αριστοκράτης, ποιητής, πολιτικός, Φιλέλληνας και μια από τις σημαντικότερες μορφές του ρομαντισμού. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Βρετανούς ποιητές και παραμένει ακόμα και σήμερα δημοφιλής. Από το πλούσιο έργο του ξεχωρίζουν τα μακροσκελή ποιήματα Don Juan («Δον Ζουάν») και Childe Harold's Pilgrimage («Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ»).

Υπήρξε εξαιρετικά διάσημος και επιτυχημένος ως ποιητής, αλλά και ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη προσωπικότητα στην Αγγλία, ζώντας άστατη οικονομική και ερωτική ζωή. Ταξίδεψε σε πολλά μέρη στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Ιταλία, όπου έζησε για επτά χρόνια σε πόλεις όπως η Βενετία, η Ραβέννα και η Πίζα. Κατά την παραμονή του στην Ιταλία, δέχτηκε πολλές φορές επισκέψεις από τον φίλο του και έτερο ποιητή Πέρσυ Μπυς Σέλλεϋ.

Αργότερα συνέδεσε το όνομα του με την στήριξη των επαναστατικών κινημάτων σε Ιταλία και Ελλάδα, και πέθανε στο πλευρό των Ελλήνων επαναστατών στο Μεσολόγγι, σε ηλικία μόλις 36 χρόνων, μετά από υψηλό πυρετό που ανέπτυξε.

Θεωρείται από τους πλέον σημαντικούς Άγγλους λογοτέχνες του 19ου αιώνα, ενώ στην Ελλάδα είναι μια από τις πιο αναγνωρίσιμες μορφές της Επανάστασης του 1821 και εθνικός ευεργέτης. Η ζωή του υπήρξε γεμάτη σκάνδαλα, οικονομικά και ερωτικά, με αποκορύφωμα τη φημολογούμενη ερωτική σχέση του με την ετεροθαλή αδελφή του. Η μόνη νόμιμη κόρη του υπήρξε η Έιντα Λάβλεϊς, η οποία θεωρείται η πρώτη προγραμματίστρια, γνωστή για τη συμβολή της στη δημιουργία της Αναλυτικής μηχανής του Τσαρλς Μπάμπατζ. Στα μη νόμιμα τέκνα του ανήκει η Αλλέγκρα Μπάιρον, η οποία πέθανε σε μικρή ηλικία, ενώ φήμες θέλουν να απέκτησε και μια κόρη, την Ελίζαμπεθ Μεντόρα Λη από την ετεροθαλή αδελφή του.

Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του, θυμόμαστε μερικές από τις χαρακτηριστικές του φράσεις:

«Γίνε εσύ το ουράνιο τόξο στις καταιγίδες της ζωής. Η βραδινή δέσμη που χαμογελά στα σύννεφα μακριά, και χρωματίζει το αύριο με προφητική ακτίνα».

«Στο πρώτο της πάθος, μια γυναίκα αγαπά τον αγαπημένο της, στη συνέχεια το μόνο που αγαπά είναι αγάπη».

«Η θλίψη είναι γνώση, αυτοί που γνωρίζουν τα περισσότερα πρέπει να θρηνούν βαθύτερα, το δέντρο της γνώσης δεν είναι το δέντρο της ζωής».

«Η μεγάλη τέχνη της ζωής είναι η αίσθηση, να νιώθουμε ότι υπάρχουμε, ακόμα και στον πόνο».

«Να γελάς πάντα όταν μπορείς. Είναι φθηνό φάρμακο».

«Η φήμη είναι η δίψα της νιότης».

«Βγαίνω έξω μόνο και μόνο για να βιώσω μια νέα επιθυμία να μείνω μόνος».

«Η αγάπη θα βρει έναν τρόπο μέσα από μονοπάτια όπου οι λύκοι φοβούνται να πλησιάσουν».

«Εκεί νιώθεις το άπειρο συναίσθημα, τόσο αισθητό στη μοναξιά, εκεί που είμαστε λιγότερο μόνοι».

«Οι αντιξοότητες είναι ο πρώτος δρόμος προς την αλήθεια».

«Ο καλύτερος προφήτης του μέλλοντος είναι το παρελθόν».

«Ναι, η αγάπη είναι πράγματι φως από τον ουρανό. Μια σπίθα από εκείνη την αθάνατη φωτιά με τους αγγέλους που μοιράζονται, από τον Αλλάχ που δόθηκε για να σηκώσει από τη γη τη χαμηλή επιθυμία μας».

«Δεν υπάρχει ένστικτο σαν αυτό της καρδιάς».

«Η φιλία μπορεί, και συχνά γίνεται, να εξελιχθεί σε αγάπη, αλλά η αγάπη ποτέ δεν υποχωρεί σε φιλία».

«Η καρδιά θα σπάσει, αλλά ακόμα και σπασμένη θα συνεχίσει».

«Αλλά οι λέξεις είναι πράγματα, και μια μικρή σταγόνα μελανιού, πέφτοντας σαν δροσιά, πάνω σε μια σκέψη, παράγει αυτό που κάνει χιλιάδες, ίσως εκατομμύρια, να σκεφτούν».

«Η δροσιά της συμπόνιας είναι ένα δάκρυ».

«Απουσία - αυτή η κοινή θεραπεία της αγάπης».

«Όποιος αγαπά, κραυγάζει».

«Η παρατεταμένη αντοχή τιθασεύει τους τολμηρούς».

«Η αλήθεια είναι πάντα περίεργη, πιο παράξενη από τη φαντασία».

«Ω τα αστέρια! είναι η ποίηση του ουρανού!»

«Είμαι έτοιμος να παντρευτώ, και φυσικά νιώθω όλη τη δυστυχία ενός ανθρώπου που αναζητά την ευτυχία».

«Από το χάος ο Θεός έφτιαξε έναν κόσμο και από υψηλά πάθη βγαίνει ένας λαός».

«Η αρχή της εξιλέωσης είναι η αίσθηση της αναγκαιότητάς της».

«Αν μπορούσα πάντα να διαβάζω, δεν θα χρειαζόταν ποτέ να νιώσω την έλλειψη της παρέας».

«Αν δεν γράψω για να αδειάσω το μυαλό μου, τρελαίνομαι».

«Μισώ ό,τι δεν είναι απόλυτα αμοιβαίο».

«Τι είναι η φήμη; Το πλεονέκτημα του να σε γνωρίζουν άνθρωποι για τους οποίους δεν ξέρεις τίποτα και για τους οποίους νοιάζεσαι ελάχιστα».

«Σπάνια αρκούνε χίλια χρόνια ένα έθνος να στηθεί· σε μια στιγμή μπορεί να γίνουν όλα σκόνη».

Κι ένα απόσπασμα από τις Εβραϊκές Μελωδίες (1815)

Στην ομορφιά βαδίζει (έτος συγγραφής 1814 – μετάφραση Ευτυχία Παναγιώτου, από την «Ανθολογία Ρομαντικών Ποιητών, εκδ. Κέδρος)

1

Στην ομορφιά βαδίζει, όπως η νύχτα

Με ανέφελο καιρό και έναστρα ουράνια·

Και καθετί ανώτερο από σκότος κι από λάμψη

Στην όψη της το συναντάς και μες στα μάτια:

Την έχει γλυκάνει το τρυφερό εκείνο φως

Που αρνείται ο ουρανός στην κραυγαλέα μέρα.

2

 Μια σκιά περισσότερη, μα αχτίδα λιγότερη,

Και τη μισή θα έβλαπταν ανώνυμή της χάρη

Που κάθε μαύρη μπούκλα της σαν κύμα τη χαϊδεύει,

Ή απαλά στο πρόσωπό της φέγγει·

Όπου οι σκέψεις της, γλυκές, με αταραξία εκφράζουν

Πόσο αγνή, πόσο ακριβή ειν’ η εστία τους.

3

Και σ’ εκείνο το μάγουλο, και σ’ εκείνο το μέτωπο,

Το τόσο απαλό, τόσο γαλήνιο, μα εκφραστικό,

Τα χαμόγελα κερδίζουν, αστράφτουν οι αποχρώσεις,

Μα μιλούν για μέρες στην καλοσύνη ξοδεμένες,

Για έναν νου που με τα επίγεια έχει φιλιώσει,

Για μια καρδιά που άδολα αγαπά!

Επιλογές από το έργο του

Ανθολογία Ρομαντικών Ποιητών - Book Odyssey

Don Juan - Book Odyssey

Selected Poems - Book Odyssey

Cover by Richard_Westall