ΒΙΒΛΙΟ
«Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως. Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας Κι όταν σε πήρε το φιλί, Γυναίκα» Οδυσσέας Ελύτης
Ο πολυβραβευμένος και πολυαγαπημένος Έλληνας ποιητής πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996
«Και η Ποίηση πάντοτε είναι μία όπως ένας είναι ο ουρανός. Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό. Εγώ τον έχω δει από καταμεσής της θάλασσας». Από τους πιο γνωστούς και πιο αγαπημένος Έλληνες ποιητές που το έργο του κατάφερε να αναγνωριστεί παγκοσμίως. Εμβληματική προσωπικότητα, σημαντικός στοχαστής στην εποχή του, συνεχίζει μέχρι σήμερα να γνωρίζει τεράστια απήχηση. Πολλά από τα ποιήματά του έχουν επίσης μελοποιηθεί κι η δύναμη των στίχων του μπόρεσε να αγγίξει ακόμα περισσότερο κόσμο.
Ο Οδυσσέας Ελύτης (πραγματικό όνομα: Οδυσσέας Αλεπουδέλης) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, 2 Νοεμβρίου 1911 και ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του '30. Βραβεύτηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο δεύτερος και τελευταίος μέχρι σήμερα Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Γνωστότερα ποιητικά του έργα είναι τα Άξιον Εστί, ο Ήλιος ο πρώτος και οι Προσανατολισμοί. Διαμόρφωσε ένα προσωπικό ποιητικό ιδίωμα και θεωρείται ένας από τους ανανεωτές της ελληνικής ποίησης. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί μέχρι σήμερα σε πολλές ξένες γλώσσες. Το έργο του περιλαμβάνει ακόμα μεταφράσεις ποιητικών και θεατρικών έργων. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Έργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής, αντιπρόσωπος στις Rencontres Internationales της Γενεύης και Incontro Romano della Cultura της Ρώμης. Πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996 από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα.
Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του θυμόμαστε μερικές από τις χαρακτηριστικές του φράσεις αλλά και μελοποιημένα του ποιήματα που μπορείς να απολαμβάνεις στις βόλτες σου στην πόλη ή στην ησυχία του σπιτιού σου:
«Kι από την ανάποδη φοριέται η φαντασία και σ’ όλα τα μεγέθη της».
«Τα τρία Τ της επιτυχίας: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη».
«Θεέ μου τι μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε!»
«Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι».
«Να γιατί γράφω. Γιατί η Ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος».«Είναι διγαμία ν’ αγαπάς και να ονειρεύεσαι».
«Χαράξου κάπου με οποιονδήποτε τρόπο και μετά πάλι σβήσου με γενναιοδωρία…»
«Την αλήθεια την “φτιάχνει” κανείς ακριβώς όπως φτιάχνει και το ψέμα».
«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».
«Τη μαγεία δεν την πιάνεις με την ερμηνεία της μαγείας, πόσο μάλλον με την περιγραφή της ερμηνείας της μαγείας. Ή κελαηδάς ή σωπαίνεις. Δε λες: αυτό που κάνω είναι κελαηδητό!»
«Το «κενό» υπάρχει όσο δεν πέφτεις μέσα του».
«Για να πατάς στέρεα στη γη, πρέπει το ένα πόδι σου να είναι έξω από τη γη».
«Η λύπη ομορφαίνει επειδή της μοιάζουμε».
«Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ».
«Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε».
«Κείνο που σου προσάπτουνε τα χελιδόνια είναι η άνοιξη που δεν έφερες».
«Η Ποίηση έγινε για να διορθώνει τα λάθη του Θεού· ή εάν όχι, τότε, για να δείχνει πόσο λανθασμένα εμείς συλλάβαμε την δωρεά του».
«Πολύ δε θέλει ο κόσμος. Ένα κάτι ελάχιστο. Σαν τη στραβοτιμονιά πριν από το δυστύχημα.
Όμως ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση».
«Θα πρέπει να δημιουργούμε αντισώματα και για την Ευθύνη».
«Ό,τι αγαπώ γεννιέται αδιάκοπα
Ό,τι αγαπώ βρίσκεται στην αρχή του πάντα».
«Πρόσεχε να προφέρεις καθαρά τη λέξη θάλασσα
έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια
Κι η ερημιά πολλή που να χωρά ο θεός».
«Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως. Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας Κι όταν σε πήρε το φιλί, Γυναίκα» Οδυσσέας Ελύτης
